Foto: Coaching4Lighthouses by Harold Olaf Tulling & OYi
Dankbaarheid is een krachtige emotie die een diepgaande impact kan hebben op ons welzijn en onze relaties. Het kan van positieve invloed zijn bij burn-outs, allerlei vormen van stress, relatieproblemen of bijvoorbeeld rouwverwerking en jouw zelfliefde en zelfbewustzijn bevorderen. In mijn vorige blog heb ik de wetenschappelijke bewijzen hiervoor gedeeld. Dankbaarheid is namelijk uitgebreid bestudeerd binnen de positieve psychologie en de bevindingen zijn indrukwekkend:
- Verhoogd welzijn: Dankbaarheidsoefeningen zijn in verband gebracht met hogere niveaus van subjectief welzijn en geluk (zelfliefde en zelfbewustzijn).
- Betere gezondheid: Mensen die regelmatig dankbaarheid uiten, melden minder lichamelijke klachten en een betere slaapkwaliteit.
- Sterkere relaties: Dankbaarheid versterkt relaties door verhoogde empathie en verminderd conflict (positieve invloed bij relatieproblemen).
- Mentale gezondheid: Dankbaarheid vermindert symptomen van depressie en angst, en bevordert veerkracht in moeilijke tijden (burn-outs, stress).
En niet alleen in onze West Europese wereld komen we steeds meer tot de conclusie dat dankbaarheid een positief effect kan hebben op onze mentale, fysieke, geestelijke en spirituele gezondheid. Over de hele wereld hebben verschillende culturen unieke manieren ontwikkeld om dankbaarheid te uiten en te vieren om zo zelfliefde en zelfbewustzijn te vergroten. In deze blog laat ik voorbeelden zien hoe diverse culturen omgaan met dankbaarheid. En hoe jezelf dankbaarheid kunt gaan inzetten naar een nog positiever leven met minder angst, stress, burn-outs, relatieproblemen en meer zelfliefde en zelfbewustzijn.
Negativiteit
Negatief denken namelijk kan een vicieuze cirkel worden die niet alleen je geestelijke gezondheid, maar ook je lichamelijke gezondheid aantast. Langdurige negativiteit kan leiden tot serieuze gezondheidsproblemen zoals hartziekten, diabetes, obesitas, en een verzwakt immuunsysteem. Dit komt door de constante afgifte van stresshormonen zoals cortisol, die ontstekingen in het lichaam kunnen bevorderen en de werking van het immuunsysteem kunnen onderdrukken. Daarnaast kan negativiteit leiden tot ongezonde gewoonten zoals overmatig eten, gebrek aan lichaamsbeweging en slaapstoornissen.
De impact van negativiteit op je brein
Wist je dat negativiteit fysiek je brein kan beschadigen? Mensen die routinematig chronische stress ervaren, geven voortdurend het hormoon cortisol vrij. Dit hormoon werkt als een zure stof in op je hippocampus, een deel van de hersenen dat betrokken is bij visueel-ruimtelijk geheugen. Bovendien versterkt negatief denken de neurologische paden die geassocieerd worden met die emotie, waardoor het uiteindelijk een automatische reactie wordt. Dit geldt voor elk repetitief denken of handelen, of het nu positief of negatief is.
Het goede nieuws is dat je je brein kunt trainen om positiever te denken. Hoe vaker je je best doet om positiviteit in een situatie te vinden, hoe automatischer dit wordt. Uiteindelijk zul je harder moeten werken om het negatieve te zien.
Dankbaarheid is niet alleen nu en bij ons een middel voor een positieve stimulans maar is dat al eeuwen lang wereldwijd.
Dankbaarheid in verschillende culturen
Japan: Kintsugi en “Arigatou”
In Japan is het concept van wabi-sabi belangrijk, wat de schoonheid in imperfectie en vergankelijkheid benadrukt. Kintsugi, de kunst van het repareren van gebroken keramiek met goud, is een fysieke manifestatie van deze filosofie. Het idee dat iets mooier kan zijn door zijn breuken en herstel, nodigt uit tot een gevoel van dankbaarheid voor veerkracht en herstel. Daarnaast is de dagelijkse beleefdheid in Japan doordrenkt van dankbaarheid. Het woord "arigatou" is een constante herinnering aan de waarde van wederzijdse hulp en respect.
India: Diwali en spirituele dankbaarheid
Diwali, het festival van licht, gaat niet alleen over materiële overvloed, maar ook over spirituele verlichting en vernieuwing. Tijdens dit feest danken mensen goden zoals Lakshmi voor voorspoed en welvaart. Daarnaast speelt yoga een cruciale rol in het Indiase leven, waarbij de praktijk vaak begint en eindigt met een gevoel van dankbaarheid en respect, zowel voor de leraar als voor het eigen lichaam en geest. Mantra's en chants die dankbaarheid uitdrukken, zoals "Om Shanti" (vrede), zijn integraal in spirituele praktijken.
Noord-Amerika: Thanksgiving en dankbaarheidstradities
Thanksgiving heeft zijn wortels in de geschiedenis van de vroege kolonisten en inheemse Amerikanen die samen een oogstfeest vierden. Tegenwoordig is het een tijd voor families om samen te komen en hun zegeningen te tellen. Tradities zoals het uitspreken van een dankgebed voor de maaltijd en het delen van wat men het afgelopen jaar heeft gewaardeerd, versterken het gevoel van gemeenschap en dankbaarheid.
Latijns-Ameria: Dia de los muertos
Día de los Muertos is een viering van het leven en de dood. Het is een tijd om dankbaarheid te tonen voor de levens van overleden geliefden door hun herinneringen levend te houden. Families bouwen altaren (of ofrendas) met foto's, voedsel, en persoonlijke voorwerpen van de overledenen. Dit ritueel versterkt familiebanden en biedt een kans om dankbaarheid te uiten voor de nalatenschap van voorouders.
Oefeningen om dankbaarheid te ervaren
Dankbaarheid is niet alleen een passieve ervaring, maar kan ook door jou actief worden toegepast door regelmatige en simpele oefeningen. Ik geef hieronder een aantal oefeningen die het meest succesvol zijn. Probeer ook een vast(e) moment(en) op de dag hiervoor vrij te maken, bijvoorbeeld in de ochtend als je net wakker wordt en/of juist als je gaat slapen en de dag doorneemt voor jezelf en/of eventueel met jouw partner.
Dankbaarheidsdagboek
Onderzoek heeft aangetoond dat het bijhouden van een dankbaarheidsdagboek de mentale gezondheid kan verbeteren. Een studie gepubliceerd in het Journal of Personality and Social Psychology ontdekte dat mensen die dagelijks hun dankbaarheid opschreven, een verhoogd gevoel van welzijn en een positievere kijk op hun leven ervaarden. Probeer elke dag specifieke gebeurtenissen, mensen of dingen te benoemen waarvoor je dankbaar bent, en reflecteer op waarom deze belangrijk voor je zijn.
Dankbaarheidsmeditatie
Dankbaarheidsmeditatie kan variëren van eenvoudige ademhalingsoefeningen tot diepere geleide visualisaties. Begin met een comfortabele zitpositie, sluit je ogen en adem diep in en uit. Richt je gedachten op iets of iemand waarvoor je dankbaar bent en visualiseer deze met zoveel mogelijk details. Voel de emotie van dankbaarheid door je lichaam stromen. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat regelmatige meditatie stress kan verminderen en emotioneel welzijn kan bevorderen.
Dankbaarheid uitdrukken
Dankbaarheid uiten kan verbale en non-verbale vormen aannemen. Schrijf een brief of mail aan iemand die veel voor je betekent, waarin je gedetailleerd beschrijft waarom je dankbaar voor hen bent. Lees de brief of mail persoonlijk voor als het mogelijk is, wat de impact van je dankbaarheid kan versterken. Studies hebben aangetoond dat het uiten van dankbaarheid de tevredenheid in relaties verhoogt en de sociale band versterkt. Natuurlijk kun je ook andere vormen gebruiken om jouw dankbaarheid uit te drukken.
Visualisatie van dankbaarheid
Visualisatie kan helpen om je onderbewuste geest te trainen om positiever te denken. Sluit je ogen en stel je een scenario voor waarin je veel geluk en dankbaarheid voelde. Probeer deze herinnering zo levendig mogelijk te maken, inclusief de geuren, geluiden, en gevoelens die je ervoer. Deze techniek kan helpen om je humeur te verbeteren en je stressniveaus te verlagen.
Random acts of kindness
Kleine, willekeurige daden van vriendelijkheid kunnen zowel de ontvanger als de gever een gevoel van dankbaarheid geven. Dit kunnen eenvoudige dingen zijn zoals het betalen voor de koffie van een vreemde, of meer georganiseerde acties zoals vrijwilligerswerk. Deze daden bevorderen niet alleen dankbaarheid, maar ook empathie en sociale cohesie.
Conclusie
Dankbaarheid is een universele waarde die, hoewel verschillend uitgedrukt in diverse culturen, altijd leidt tot positieve uitkomsten voor het individu en de gemeenschap. Door het integreren van dankbaarheidspraktijken zoals het bijhouden van een dagboek, meditatie, het uiten van dankbaarheid, visualisatie, en random acts of kindness, kunnen we allemaal profiteren van de diepe voordelen van dankbaarheid. Of we nu inspiratie halen uit Japanse filosofieën, Indiase spirituele praktijken, Noord-Amerikaanse tradities, of Latijns-Amerikaanse rituelen, dankbaarheid biedt een pad naar een vervuld en gelukkig leven.
In de komende periode zal ik mijn eigen ervaringen delen om te inspireren en te motiveren. Maar wacht daar niet op, ga eerst eens beginnen om zelf dankbaarheid en de gevolgen ervan te ervaren. Doe de oefeningen en houdt dit minimaal dagelijks een aantal weken vol zodat je ook echt kunt ontdekken wat het met jou doet.
Reactie plaatsen
Reacties